Rreziku i Nemimes (bartjes së fjalëve)

Falënderimet i takojnë vetëm Allahut, paqja dhe bekimet qofshin mbi të Dërguarin tonë, dëshmoj dhe deklaroj se s’ka zot të vërtetë përveç Allahut, të Vetmit të Pashoq, dhe dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i dërguar i Tij.

Me të vërtetë Nemime –ja (thashethemet) është prej mëkateve të mëdha prej së cilës na e tërhoqi vërejtjen Allahu dhe i Dërguari i Tij, është sëmundje e vazhdueshme dhe helmuese  e cila shkatërron komunitetin dhe mbjell në mes tyre armiqësi dhe urrejtje, thotë Allahu i Larmadhëruar:

 وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَهِينٍ هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ

“Prandaj, mos dëgjo asnjë betues të nënçmuar. shpifës, që vetëm bart fjalët e huaja.” (el-Kalem:10,11)

Ka thënë ibn Kethiri: “Meshain, Nemim  مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ, i cili ec ndër njerëz nxit dhe bart fjalët vetëm që të bëj shkatërrim dhe përçarje mes tyre, e kjo është prej shkëputjeve të lidhjeve farefisnore.”

Nemime ashtu si e ka qartësuar i Dërguari (salaAllahu alejhi ve selem) është: Bartja e fjalëve të njerëzve tek të tjerët me qëllim të prishjes së marrdhënieve mes tyre.

Shënon Muslimi në Sahihun e tij, Hadithin nga Abdullah ibn Mesu’di të ketë thënë: Ka thënë Muhamedi (salaAllahu alejhi ve selem):  “A t’ju tregoj se çka është add-hu[1]? Është nemime, thashetheme ndër njerëzit.”[2]

Transmeton ibn Abdulberri nga Jahja ibn ebi Kethir të ketë thënë: “Bartësi i fjalëve dhe gënjeshtari shkatërrojnë për një çast sa nuk mund të shkatërroj magjistari për një vit”.

Bartësi i fjalëve është i privuar nga hyrja në Xhennet.

Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga Hadithi i Hemam ibn Harith të ketë thënë: Ishim në ndejë me Hudhejfen (radijaAllahu anhu) në xhami, erdhi një njeri dhe u ul me ne dhe i është thënë Hudhejfes: Ky bart fjalë tek pushtetari, thotë Hudhejfja (duke dëshiruar që ai të dëgjoj): Kam ndëgjuar të Dërguarin e Allahut (salaAllahu alejhi ve selem) duke thënë: “Nuk ka për të hyrë në xhennet katati.”

Ka thënë ibn Haxheri: “Katat është nemmami (bartësi i fjalëve).”

Dallimi mes katat-it dhe nemmam-it: Nemmam është ai i cili e dëgjon fjalën dhe pastaj e bartë, ndërsa katat është ai cili dëgjon fshehurazi, e pastaj e bartë atë që ka dëgjuar.

Nemmami dënohet në varrin e tij para Kijametit. Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga ibn Abasi (radijaAllahu anhuma) të ketë thënë: Kaloi i dërguari i Allahut (salaAllahu alejhi ve selem) pranë dy varreve dhe tha: “Këta dy janë duke u dënuar dhe nuk janë duke u dënuar për ndonjë gjë të madhe”[3], pastaj tha: “Njëri prej tyre ecte duke bartur fjalë, ndërsa tjetri nuk ruhej nga urina e tijt.”  Thotë (ibn Abasi) pastaj mori një shkop të njomë e ndau në dy pjesë, pastaj e nguli mbi varrin e tyre dhe tha: Shpresoj t’u lehtësohet, përderisa të mos jetë tharë (shkopi).

Nemmami është prej më të këqinjëve nga robërit e Allahut

Transmeton Ahmedi në Musnedin e tij nga hadith i Abdullah ibn Ganem (radijaAllahu anhu) se i Dërguari i Allahut (salaAllahu alejhi ve selem) ka thënë: “Robërit më të mirë të Allahut janë ata të cilët kur i sheh ta kujtojnë Allahun dhe robërit më të këqinj të Allahut janë ata të cilët ecin me nemime, të cilët i ndajnë njerëzit nga të dashurit e tyre, kërkojnë nga të pafajshmit shkatërrim.”

Dallimi mes gibetit dhe nemimes

Gibeti është të flasësh pas shpine për ndonjërin, kur nuk është prezent, për diçka që ai e ka, mirëpo urren të mirret vesh, ndërsa nemime është bartja e fjalëve nga dikush me qëllim të fesadit, gjithashtu gibeti mund të jetë i lejuar në raste të veçanta për arsye sheriatike, ndërsa nemime-ja nuk është transmetuar lejimi i saj nga askush.

Ka thënë Dhehebiu (Allahu e mëshiroftë): “Nemime është prej mëkatëve të mëdha, dhe është e ndaluar me koncenzus të dijetarëve.”

Ka thënë ibn Hazmi: “Kanë rënë në ujdi (dijetarët) se nemime-ja është haram …”

Ka thënë Dhehebiu (Allahu e mëshiroftë): ”Te çdokush që bartet nemime dhe i thuhet atij: Filani thotë për ty kështu, e kështu…”

Duhet t’i ketë parasysh gjashtë gjëra:

1. Të mos i besoj sepse ai është nemmam (bartës i fjalëve) dhe është mëkatar dhe se lajmet nga ai janë të refuzuara.

2. Ta ndaloj atë nga ajo gjë, ta këshilloj dhe ta shëmtoj veprimin e tij.

3. Ta urrej për hir të Allahut (azze ve xhel), sepse vepra e tij është e urryer tek Allahu dhe se urrejta për hir të Allahut është obligim.

4. Të mos mendoj keq për personin që i tregohet se ka thënë për të, se Allahu (azze ve xhel) ka thënë:

 اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ

“Shmanguni prej shumë dyshimeve, meqë disa dyshime janë mëkat…”

5. Të mos e shtyjë ajo çfarë i është thënë që të hulumtoj dhe spiunoj, me qëllim të vërtetimit të atyre fjalëve, sepse Allahu (azze ve xhel) ka thënë:

“Mos spiunoni njëri-tjetrin…”

6. Mos ta bëj atë nga e cila e ndaloi nemmam-in dhe mos t’i tregoi askujt për nemimen.

Rreziku i nemamit është i fshehur dhe ruhesh më së paku nga ai, sepse ai vjen në formë të këshilltarit, e nëse i beson atij, atëherë arrihet ajo çfarë dëshiron nemami.

Ibn Hazmi thotë: “Kush vjen tek ti me të kotë, kthehet nga ti me të vërtetën, kjo për arsye se ai e bart gënjeshtrën nga ndonjë njeri te ti dhe i ngjall ndjenjat tua, andaj ti i përgjigjesh dhe ai kthehet me të vërtetën nga ti, andaj ruaju nga kjo dhe mos iu përgjigj përveç fjalëve të cilat i di se janë të vërteta nga thënësi”.

Është transmetuar nga Umer ibn Abdulazizi se një njeri hyri tek ai dhe i tha diçka për një njeri. I thotë Umeri : Nëse dëshiron do ta shqyrtojmë çështjen tënde, nëse je gënjeshtar, atëherë ti bën pjesë në këtë ajet.

 يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا ﴾ [الحجرات: 6]

“O ju që keni besuar, nëse ndonjë fasik u sjell ndonjë lajm, ju vërtetone atë…”

E nëse je prej të sinqertëve, atëherë bën pjesë në këtë Ajet:

 هَمَّازٍ مَّشَّاء بِنَمِيم

“që është përgojues dhe ban fjalë ndër njerëz.”

E nëse dëshiron ta falim?

Ai tha: Faljen e dua o udhëheqës i besimtarëve dhe nuk kam për tu kthyer më në këtë.

Hasan el Basri thotë: “Kush bart fjalët tek ti, ai bart fjalët edhe për ty”.

Nemime-ja shërohet duke e ditur nemmami se ai hyn në hidhërimin e Allahut dhe dënimin e Tij dhe se ajo i shlyen të mirat, t’i ketë parasysh mangësitë e tij dhe të mundohet t’i largoj ato, ta dij se dëmtimi dikë tjetër me gibet dhe nemime është sikurse dëmtimi i vetvetes, e si mund të jetë i kënaqur për dikë tjetër e për vetën e tij mos ta dëshiroj një gjë të tillë.[4]

Përktheu dhe përshtati: Suad Hoxha